Bạn có biết bạn đang đi về đâu không?
Nếu không biết thì có khả năng bạn chẳng đi đến đâu cả. Hãy là một người thông
minh biết chính xác mình sẽ đi về đâu.
Bạn phải có kế hoạch 6 tháng, 1 năm, hay 3 đến
5 năm. Hãy linh hoạt và mềm dẻo với kế hoạch của mình, cần phần lớn nguyên tắc
khi hành động, nhưng nhớ phải phù hợp với hoàn cảnh.
- Biết mục tiêu dài hạn của mình trước tiên
Kế
hoạch sự nghiệp của bạn là
gì? Cả cuộc đời của bạn là gì? Bạn không biết hay bạn chưa nghĩ đến? Hầu hết
mọi người đều không biết và đó là lý do tại sao họ khó thành công. Khi “đời
chao đảo” bạn sẽ chẳng biết tập trung vào đâu, bạn sẽ bị cuốn trôi đi như một
nhánh lục bình giữa sông Sài Gòn. Thật đáng buồn.
Vậy hãy có ngay cho
mình một kế
hoạch dài hạn (trước) và ngắn hạn (sau).
Hãy bắt đầu từ những cái bạn thích, đam mê và
đến những điều bạn làm được và có khả năng (năng khiếu) – (Có chuyên đề riêng)
Có kế hoạch dài hạn,
cũng có nghĩa là có một kế hoạch khác bổ trợ cho kế hoạch dài hạn đó (phụ
thuộc vào kinh tế, thị trường, xu hướng xã hội, khủng hoảng v.v…) để điều
chỉnh, linh hoạt theo kế hoạch của mình.
- Nghiên cứu ngành bạn chọn và biết những “bậc tam cấp”
cần thiết phải phấn đấu để tiến tới đỉnh cao cuối cùng của kế hoạch
- Tìm ra những việc cần phải làm để đạt tới những vị trí
đó.
- Xác định trên từng bậc tam cấp, cần phải phấn đấu tiếp
những gì để lên bậc tiếp theo (lính mới, kinh nghiệm, chuyên viên, lãnh
đạo)
Chia nhỏ nhiệm vụ ra,
bạn sẽ phải biết cách: thu lượm thêm kinh nghiệm, đảm nhận thêm trách nhiệm,
học hỏi thêm những kỹ năng mới, hiểu biết về cách lãnh đạo, tư duy lãnh
đạo. Hoặc có thể là kiếm thêm được nhiều tiền (?)
Hãy tìm ra cách thực
hiện từng bước (muốn nhanh thì phải từ từ mà), và bước nào chắc bước đó, bạn
đang ở trong một môi trường mà bạn đặt sự học hỏi làm trọng để nhắm tới cái
đích sau cùng, vì vậy phải quan trọng là bạn học cho chính bản thân mình, chứ
không phải học như khi ngồi trên ghế nhà trường để thoát khỏi cảnh “ngục tù đày
đọa”. Bạn sẽ phải làm những việc mà không ai thích làm, làm những việc bạn chưa
bao giờ làm, làm việc giúp đỡ các bộ phận khác, làm việc ở chi nhánh, v.v…
Mục
tiêu thì phải có hồi kết
thúc, nhưng bạn đừng kết thúc mơ ước, kết thúc việc đặt mục tiêu của mình. Bởi
nếu bạn giới hạn trí tưởng tượng của mình, giới hạn giấc mơ của mình, thì bạn
sẽ đạt được những điều khiến bạn chưa thật sự vừa lòng với những gì mình mong
muốn. Tất nhiên là nó cần phải thực tế, nhưng hãy cứ mơ ước (đâu ai đánh thuế
ước mơ của bạn), để bạn biết được cho dù bạn không đạt được tới nó, nhưng ít ra
bạn đã “Xuất phát”, đó mới là điều quan trọng.
- Biết mục tiêu ngắn hạn
cỡ nào là tùy thuộc
vào bạn, 6 tháng, 1 năm, 3 năm v.v…. Hoặc là kế hoạch tuần, kế hoạch tháng, kế
hoạch quý, kế hoạch năm v.v…
Sử dụng ma trận ưu
tiên (quan trọng – khẩn cấp – không quan trọng – không khẩn cấp).
Kế hoạch dài hạn là
một cái la bàn định hướng, còn kế hoạch ngắn hạn là trên con đường đi tới mục
tiêu đã định theo hướng, bạn sẽ phải có những kế hoạch nhỏ để “leo” từ từ. Bạn
nên nhớ, kế hoạch ngắn hạn còn linh hoạt và phụ thuộc rất lớn vào những gì về
cuộc sống thường ngày (Cơm áo gạo tiền) cho nên nó phải thật sự phù hợp với
từng giai đoạn cuộc sống, sự nghiệp của bạn.
Và quan trọng là, mọi
kế hoạch chỉ trở thành kết quả khi nó được thực thi bởi những hành động phù hợp.
Nếu không, nó cũng không khác gì một tờ giấy trắng.
Hãy chú ý tới những rủi ro, những điều bất ngờ
có thể xảy ra. Lúc này, bạn cần phải linh hoạt.
- Nghiên cứu hệ thống thăng tiến của tổ chức
Giống như là “mô thức
thành công”, bạn phải đặt ra một hình tượng cho mình mô phỏng, rồi quay về làm
rõ những “bậc tam cấp” ở quy tắc 1. Đó chính là những vị trí mà bạn nhắm
tới để tạo đà đẩy và kéo bạn tới vị trí công việc mà bạn mong muốn.
Đừng nghĩ bạn sẽ trở
thành một ai đó với những tính từ kèm theo sau tên (Mr.A đáng tôn trọng và đang
sợ, Ms.B nghiêm khắc và đòi hỏi cao) . Bạn sẽ phải vạch rõ con đường đi cho
mình, bởi nếu không, bạn sẽ đi vơ vẩn, rồi buồn, rồi vui vẻ hạnh phúc, rồi nghỉ
chân, như vậy không khác gì kẻ thất bại.
Thật vô ích nếu bạn
chỉ biết ngồi chờ đợi, đợi điều gì đó đến và dang tay đón bạn. Không bao giờ có
chuyện hy hữu đó. Ban phải chủ động, chớp lấy thời cơ (tất nhiên cũng phải có
sự chuẩn bị) .
“May
mắn là sự chuẩn bị kết hợp với cơ hội” – Hãy nhớ điều đó.
Ngay khi đọc tới đây,
bạn hãy mau chóng nghiên cứu hệ thống thăng tiến của công ty sở tại ngay bây
giờ. Hãy vẽ ngay một biểu đồ về sự thăng tiến:
- Nhìn lên vị trí cao nhất mà bạn có thể đạt được – hoặc
là vị trí cao nhất mà bạn có khả năng cao sẽ đạt được.
- Tiếp tục đánh dấu vị trí thấp nhất
- Vẽ tất cả các vị trí trung gian, đánh dấu những vị trí
quan trọng
- Định vị cá nhân
- Danh sách những điều cần làm để tiến lên từng “bậc tam
cấp”
Bạn đã hoàn thành biểu
đồ thăng tiến của mình!
Từng danh sách đó, bạn
đã có 2 danh sách: (1) danh sách “bậc tam cấp”; (2) danh sách những việc cần
làm. Bạn sẽ phải cần thêm một danh sách về những kỹ năng, kinh nghiệm cần thiết
để thành công trên từng bước đi lên của mình. Ở mỗi kỹ năng, kinh nghiệm đó,
bạn cần phải có những điều kiện kèm theo.
Tất cả sẽ bổ sung vào kế hoạch dài hạn của bạn
- Phát triển kế
hoạch làm việc
Kế hoạch chỉ là kế
hoạch nếu bạn không biến nó thành những hành động thiết thực. Tuy nhiên, trước
mọi thứ, bạn cần phải có một kế hoạch làm việc, rồi qua thời gian làm việc,
kinh nghiệm và kiến thức bạn tích lũy được sẽ giúp phát triển và hoàn thiện bản
kế hoạch đó.
Có kế hoạch để làm gì?
Bạn đã có kế hoạch dài hạn, có kế hoạch ngắn hạn, có những đích cần nhắm tới,
nhưng bạn cần phải có kế hoạch để “diễn” và biến những dự định
thành hành động thiết thực, có như thế, bạn mới thật sự bước đi, chứ không phải
chỉ đứng tại chỗ với những mơ mộng hão huyền của mình (Chỉ có hành động mới
mang lại kết quả).
Kế hoạch của bạn cần
phải có phương châm cá nhân, tức là bạn phải có những nguyên tắc riêng trong
công việc của mình, nó sẽ như một “hoa tiêu” dẫn đường cho con tàu của bạn cập,
đỗ, ra khơi đúng hướng. Bạn sẽ là một người như thế nào? Nguyễn Văn A trung
thực? Trần Thị B không bao giờ bỏ cuộc? v.v…
Những nguyên tắc của bạn đặt ra cho bản thân,
sẽ giúp bạn hình thành những thói quen, từ những thói quen đó hình thành nên
tính cách của bạn, mà một khi người
ngoài nghĩ về bạn, họ sẽ thêm những tính từ đi kèm theo sau để chỉ ra bản tính
của bạn. Đó là một trong những dấu hiệu thể hiện thương hiệu cá nhân của bạn.
Hãy chú tâm đến điều đó một cách chủ động.
Chẳng thiệt thòi gì khi bạn mong muốn trở
thành một con người dễ chịu, có tinh thần hợp tác, giúp đỡ đồng nghiệp một cách
tự nguyện, tốt bụng, chân thành trong cách đối xử với mọi người xung quanh. Và
nếu đủ sức mạnh ,hãy trở thành người bảo vệ họ, bằng tinh thần, bằng quyền lực
v.v…
- Đặt ra các “mục tiêu động” trong các kế hoạch ngắn hạn
và dài hạn của mình
Trong mục
tiêu, có mục tiêu. Bạn sẽ hiểu điều này như thế nào?
Mục tiêu 1: Trở thành
giám đốc trong vòng 5 năm với mức lương 1000$/tháng. Tất nhiên đó là một mục
tiêu khá rõ ràng và (giả sử) thú vị, thế nhưng bạn cần “nâng cấp” nó lên bằng
cách “gán” thêm một mục tiêu nữa khi thực hiện mục tiêu này.
Ví dụ: Phải là giám
đốc giỏi nhất từ trước đến giờ, vượt qua cả người tiền nhiệm, hoặc là đem về
doanh thu gấp đôi trong 6 tháng đầu v.v…
Đừng để mục tiêu của bạn là “mục tiêu tĩnh”
hãy dùng một phép “gán” để chuyển nó thành mục tiêu động.
Và đôi khi mục tiêu là những “nguyên tắc linh
động” của bạn. Ví dụ, trên con đường trở thành giám đốc, bạn sẽ luôn giữ được
lòng trung thực, tính chân thành, sẽ làm cho cả phòng quý mình, và mục tiêu là
để 90% số người sẽ bình bầu cho bạn vào vị trí giám đốc, chứ không riêng gì sếp
của bạn. Dựa trên những nguyên tắc (mục tiêu kép) mà bạn đặt ra đó, trên con
đường đi đến thành công, bạn sẽ được bảo vệ giúp bạn thoát khỏi những rủi ro
khó chịu.
- Định vị cá nhân (biết rõ vai trò của mình)
Bạn tới công ty không
phải là “làm việc”, mà là thể hiện khả năng của mình thông qua một phần chính
là công việc bạn làm, ngoài ra còn cách ứng xử, cách bạn xử lý công việc, cách
bạn giúp đỡ những người xung quanh v.v…
Vai trò của bạn là gì?
Bạn chỉ cần trả lời 2 câu hỏi:
- Bạn đang làm những công việc gì?
- Bạn thích làm những công việc gì ở hiện tại và tương
lai?
Giống như Rank (trong
TGM), bạn phải có một vị trí nào đó ngoài title (chức vụ). Bạn sẽ là một nhà tư
vấn về cách làm việc trong công ty, bạn sẽ là một nhà ngoại giao, người truyền
tin, người luôn hỗ trợ người khác hoàn thành công việc của mình v.v…
Về cơ bản, đó chính là
định vị cá nhân của bạn thông qua hoạt động, thói quen, bản tính của bạn trong
môi trường công sở -tập thể.
Có một vài vị trí mà
tôi muốn bạn tham khảo:
- Đầu tàu (Lãnh đạo) – những nhà tư tưởng độc đáo, họ
phát minh ra những ý tưởng mới; họ đưa ra giải pháp cho những vấn đề vướng
mắc, họ suy nghĩ khác lạ, toàn diện vấn đề và có trí tưởng tượng phong
phú.
- Những người quản lý – thừa hành: Có tính sáng tạo,
thích biến ý tưởng thành hành động; họ là người hướng ngoại và rất được
lòng mọi người.
- Cộng sự: Họ có tinh thần kỷ luật và kiểm soát tình hình
cao, họ có khả năng tập trung vào các mục tiêu; họ là nhân tố kết dính để
thống nhất teamwork
- Planner (người lên kế hoạch): họ là những người luôn
hướng tới những kết quả rõ ràng, họ hứng thú với những thử thách và cách
thức đạt được tới kết quả.
- Đánh giá: Họ phân tích, cân bằng, đo đạc giá trị kết
quả; họ thường điềm tĩnh và khách quan
- Connector – người kết nối: Họ là người có tinh thần ủng
hộ và hợp tác; họ có tài ngoại giao, mong muốn những điều tốt nhất cho tập
thể.
- Người chấp hành (Executive): Họ có kỹ năng tổ chức cao,
nhạy cảm và thực tế, họ chỉ quan tâm làm thế nào để hoàn thành công việc.
- Logistic (hậu cần): Họ kiểm tra chi tiết và dọn dẹp khi
mọi việc kết thúc, đó là những người tận tâm và chu đáo
- Chuyên gia: Họ mong muốn đạt được một kỹ năng chuyên
biệt nào đó, phong cách làm việc chuyên nghiệp, có nghị lực, có niềm khát
khao cống hiến.
Bạn thuộc nhóm người nào (có thể là nhiều
nhóm, nhiều tính cách)? Bạn đang đóng vai trò gì trong tập thể và bạn mong muốn
sẽ trở thành người như thế nào? Bạn có hạnh phúc với điều đó không? Bạn có muốn
thay đổi không?
- Biết điểm mạnh và điểm yếu của bản thân
Bạn phải khách quan
khi đánh giá bản thân mình, điều đó tốt cho bạn. Hãy dùng ma trận sau đây để
đánh giá bản thân (chia sẻ của anh Trần Đăng Khoa):
Bạn
|
Người khác
|
||
Biết
|
1
|
||
Không biết
|
2
|
||
3
|
4
|
- Có những điều mà bạn và người khác đều biết về bạn
- Có những điều mà bạn và người khác đều không biết về
bạn
- Có những điều mà bạn biết nhưng người khác không biết
về bạn
- Có những điều mà người khác biết bạn nhưng bạn lại
không biết về mình
Người khác thường
không nhìn nhận bạn như cách bạn nhìn nhận chính bản thân mình, dù tốt hay xấu.
Tuy nhiên, KHÔNG NÊN để những suy nghĩ kiểu “Họ đang nghĩ gì về mình” làm ảnh
hưởng đến cuộc sống của bạn. Hàng ngày, con người ta tốn khoảng 10-30% thời
gian để lo nghĩ về những điều người khác nghĩ gì về mình, đó là một sự lãng
phí!
Nhìn lại quy tắc 6,
bạn phải hiểu rõ vai trò của mình, từ đó mới tìm hiểu điểm mạnh điểm yếu của
mình (tính tương đối, bởi vì trong từng môi trường, từng vị trí công việc mà
bạn có những điểm mạnh và điểm yếu khác nhau, chúng ta sẽ không dùng nghĩa “ưu
điểm” hay “khuyết điểm” là nghĩa tuyệt đối).
Ví dụ: Tôi là một
người sáng tạo và đôi khi luôn nghĩ khác người, đưa ra những ý tưởng mới. Nhưng
có thể người khác nhìn vào, thấy bản thân tôi có phong cách quái dị, luôn nghĩ
ra những điều phiền hà, không theo quy củ, sống không thực tế v.v….
Bạn hãy viết ra giấy những
gì bạn biết về bản thân mình (một cách khách quan), bạn cần có 2 danh sách, 1
danh sách về điểm mạnh, danh sách kia về điểm yếu.
Tiếp tục, bạn cần phải
lựa chọn những người mà bạn cho rằng có thể giúp cho bạn, bạn đưa người đó xem
danh sách, và kiểm tra xem điều đó có đúng không, họ cần bổ sung gì không (bạn
cần ít nhât 3 người để bản đánh giá được chính xác).
Khi có một danh sách
tương đối chính xác, bạn khoan vội nghĩ là sẽ làm cách nào cải thiện hay loại
bỏ chúng, bạn đừng quên, bản đánh giá này là tương đối, nó thể hiện rõ trong
môi trường bạn đang làm việc mà thôi. Tất cả chỉ dùng để tham khảo, và điều cần
thiết là bạn phải “đánh giá khách quan” hết mức về những đánh giá của người
ngoài và đôi khi chính bản thân của bạn nữa, để xác định rõ mọi thứ.
Tất cả những điểm mạnh
hay điểm yếu (theo cách bạn nghĩ) thực ra là phụ thuộc vào vai trò của bạn.
Ví dụ: một người làm
logistic có điểm mạnh là chi tiết, thích làm những việc sắp xếp, bài trí. Nhưng
nó lại là điểm yếu của một người ở vị trí lãnh đạo, nếu người đó đưa ra một tầm
nhìn hạn hẹp dựa trên những đánh giá của một khía cạnh nhỏ nhặt v.v…
Đừng nghĩ là bạn sẽ
phải loại bỏ những điểm yếu và tập trung phát triển điểm mạnh, nó sẽ làm bạn
không còn là “chính bạn” nữa. Hãy cẩn thận!
Mạnh hay yếu phụ thuộc
vào vai trò, mục tiêu, định hướng dài hạn của bạn, chứ không phải ở một vài vị
trí, hành động của bạn trong hiện tại.
Nóng tính là điểm mạnh hay điểm yếu? Nó sẽ là
điểm yếu nếu nó nằm ở bản tính của một người hay đi ngoại giao, thương thuyết,
đàm phán. Nhưng nó lại hữu ích khi người này thống lĩnh một sư đoàn, đại đội
quân sự, điều đó sẽ giúp anh ta giữ kỷ luật thép và gieo rắt nỗi khiếp sợ nếu
kẻ nào dám có hành động sai quấy.
Hãy biết cách sử dụng
sở đoản và sở trường, bởi nó sẽ giúp cho bạn xây dựng nên những nguyên tắc giúp
bạn rẽ bánh con tàu đi đúng hướng của mình.
- Xác định thời
điểm quan trọng (milestone) và sự kiện đặc biệt
Bạn sẽ không bao giờ
thấy một con Hổ chạy 24h trên một ngày để săn mồi, bạn sẽ không bao giờ thấy
một cuộc thi thể thao nào bắt vận động viên hoạt động suốt ngày đêm.
Môi trường công sở
cũng thế, không phải lúc nào bạn cũng phải sử dụng hết năng lượng của mình, hãy
dành tâm sức cho những điều quan trọng nhất, và phải:
- Phù hợp
- Có ý nghĩa
- Phat huy được lợi thế
- Mang lại lợi ích
- Hữu ích cho mọi người
- Quan trọng
Hãy là một con Sư tử
rình mồi, đừng suốt ngày rượt con Sơn Dương để xem ai phải mệt trước. Điều bạn
cần làm là xác định thời điểm quan trọng, để dồn hết tâm sức vào cuộc “săn
mồi”.
Không đáng để bạn thức
đêm thức hôm để viết một bản báo cáo mà chỉ để đồng nghiệp đọc xong rồi nó rơi
vào quên lãng. (thời điểm thích hợp hơn là bạn xác định rõ sự quan trọng của
bản báo cáo và gửi nó cho CEO lúc cần thiết)
Tất nhiên là bạn phải
cực kỳ khôn khéo trong cách chọn thời
điểm, nếu không, ngày hôm sau bạn sẽ có nhiều khả năng gói đồ ra khỏi
văn phòng với dịch vụ Kingmove (một công ty vận chuyển hàng hóa mà TGM đã dùng
để chuyển văn phòng từ Q.3 về Q.10)
Hãy tìm cách thể hiện,
đúng chỗ và đúng lúc.
Chẳng có ích gì khi sử dụng hết năng lượng và
sức mạnh của mình khi không cần thiết.
- Quản trị rủi ro
Nguy cơ tiềm ẩn khắp
mọi nơi: Quyết định sa thải nhân công vì khủng hoảng kinh tế, tinh giản biên
chế, công ty bị sát nhập (ở Việt Nam thì hơi ít trường hợp này), đồng nghiệp
nhỏ nhen (đi nói sau lưng và cố ý để đến tai sếp), cấp trên cáu kỉnh, công nghệ
mới (sản xuất ra những loại máy móc mới thay thế bạn), hệ thống mới, quy chế
mới…. (Bạn có thể đọc thêm quyển Who moved my cheese – Ai lấy miếng pho-mát của
tôi).
Bạn phải có chính
kiến, vượt qua những feedback (tốt hay không tốt), linh hoạt, chuyển động nhanh.
Đừng để nỗi sợ chiếm
lấy tâm trí và điều khiển cuộc sống của bạn cho dù bạn không thể né tránh nó.
Quản trị rủi ro đôi
khi là một dạng năng khiếu. Mặc dù có rất nhiều rủi ro có thể xảy ra, tuy nhiên
thông thường chúng ta chỉ tập trung vào 2 điều:
- Dự đoán những nguy cơ sắp xảy ra và tránh trúng
- Xử lý, đối phó với rủi ro đã xảy ra.
Tuy nhiên, bạn phải
nhớ, bạn đã được học những gì trong các khóa học (với tôi là Tôi Tài Giỏi!) –
rủi ro chính là cơ hội (bạn có thể tham khảo thêm Bí Quyết Tay Trắng Thành Triệu
Phú của Adam Khoo). Các bức tường nằm ở đó, để thử thách chúng ta, và để
loại bỏ những kẻ không đủ nghị lực và đam mê (Bài giảng cuối cùng), đó là một
cơ hội cho chúng ta trưởng thành, thay đổi để thích ứng, tìm ra cách làm việc
mới.
Không vấp ngã, không gặp thử thách, thì không
có điều kiện để tiến bộ, bạn phải biết chuyển hóa ý nghĩa.
10. Tìm
kiếm cơ hội
Ở quy tắc thứ 9, tôi
đã đề cập tới việc quản trị rủi ro để tìm kiếm cơ hội. Ngoài ra, cơ hội thật sự
đến với bạn nếu bạn cũng có cách nhìn xa trông rộng như khi nhìn thấy rủi ro
vậy.
Ngồi ăn với sếp cũng
là một cơ hội (tất nhiên bạn phải thông minh, khéo léo, nhất là không nên tỏ ra
suồng sã, nịnh bợ).
Di chơi với đồng
nghiệp cũng là một cơ hội.
Quan trọng là bạn phải:
- Nhận ra đâu là cơ hội
- Tận dụng được nó
- Điềm tĩnh, khéo léo và linh hoạt một cách tinh tế
Cần chú ý tránh:
- Tầm nhìn hạn hẹp, suy nghĩ cứng nhắc
- Bối rối
- Liều lĩnh
- Hưng phấn quá mức
Cơ hội trong tíc tắc,
bạn sẽ không để vụt mất nó nếu bạn là một người biết suy nghĩ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét